Sunday, August 1, 2010

BARUETAB PAULO - KOLOSAIK

KONETISIET - 2 :09 / 12
   
      KIGIRINDOI KAYANET
   AINON PAULO EN KOLOSAI ?                          
                                                    
                                            TOS KIGIRINDOI KAYANETAB YAHUDIK      ?
                                                        
Kanisosiek negit tugul, kotinyei kayanet ne len; kimwa Paulo en baronokyik kole; kin  konyo Ng’wony Yahshua Messiah, koisto Ngatutik che kiga kingat Israel en Sinai. En niton; koyani, kristianik negit tugul kole; kimwa Paulo en Kolosaik 2:14-16  kole :-
1        Ngatutik che kiga kingat Israel en Sinai, ko choton, che kieten bikab Bororiosiek komaiyan Elohim (komuktaindet), kot koit konyo Yahshua Messiah ng’wony.
2        Ko kin konyo Yahshua Messiah ng’wony, gobuch Ngatutichoton, amun; kiranyei ak kogikyin bikab bororiosiek.
3        Ko amun kikonyo Yahshua ng’wony; ko miten katiaknatet en koyonik; koam ak kee kiy age tugul.
4        Ko kigeisto betusiekab igorwek ak sabatoisiek; che kiga kingat Israel kobwat.
5        Ko arawet; koma tinyei boisiet age tugul; en kayanetab Yahshua messiah.
6        Ko tuguk che kiga kingat en Sinai; kou igorwek ak Sabatoisiek, ko ki uruetab Yahshua Messiah. En noton, ko amun kikonyo inendet, ng’wony; ko kigeisto Tuguchuton.
     En komosto ingo, ko kanisetab ‘Church of God 7th  Day ak Adventist,’ konetisiei kolen;  ’kin konyo ngwony Yahshua Messiah, koisto Ngatutikab Musa ak Konget Ngatutik 10 kityok’.

                          “Soman konetisiet ne len; Tos Terchin Ngatutikab
                                         Yahweh ak Chebo Musa  ? “  

Ngalek cheu chuton ak alak, koyani bik, komo en kwetyinet, en ingeresa kelen; Sincerely,’  angatan Pastaek alak, komuchei kongen imanit; ko amun en ribetab kaniset; komo inetii koyonik.
      En chuton tugul; ko ye isoman konetisioni; en muguleldo ne chengei imanit, komuch inai kit ne kitakyin gei Paulo en Baruetab Kolosaik.
     Ingesoman komyei, kou ye uu in context baruaniton bo Kolosaik; kenaei tuguk che kibirji Yahshua ketit ye  kin keuito inendet.
  
1        TEBUTIET 1  
2        KOLOSAIK KO KI BIK NGO ?

kolosaik 1:2; Kisirjini che tililen che kitupche che iyanotin en Messiah chemi Kolosai: Ingotebi kobotok mieindo ak kalyet ne bunu Yahweh kwandanyon..Yuto koboru kole
baruetab Kolosaik ko kisirjin Paulo tuiyetab Yahweh; mo bik tugul .

 En kolosaik 1:21; Ak nganda kio kipsagarek en betusiek che kigosiirto, ak kio  bunik en kabwatutikwok en boisionikwok che yaachen, ko kagotuiyok inendet ngunon .Yuton koboru kole; koyonichuton kimi Kolosai;  ko ki bikab bororiosiek; kimiten taban en Arorutikab Yahweh en tai; kima ko Israelik icheget. En noton; ko kima kongen Arorutik che kiga kingat Israel en Sinai en tai.

1        TEBUTIET 2        
2        Tos Kigisor kayanichoton kimiten kolosai en nei ?

      Koyonik che chang kobwatei kolen kigisor kolosaik en Arorutik che kiga kingat en Sinai; En niton, atebei ale;Tos Kiribei bikab bororiosiek Arorutik che kiga kingat Israel en Sinai ? Ingot ko koribei arorutichoton kiga kingat en Sinai; ko en amunei si komwaji Paulo ichek kolenji ‘kio kipsagarek? Kigisor ichek en tuguchu:-
Kolosaik 1:14;Ne kitinye en inendet katiagenyon, nyoetab kaat ne bo tengekwogik
Kolosaik 1:21; ak kio bunik en kabwatutikwok en boisionikwok che yaachen, ko kagotuiyok inendet ngunon.
Kolosaik 2:13; Ak okwek, che kio begunotin en yaitwogikwok ak borwekwok  che ma kimuratan, kiisobok okwek, koboto inendet, ko kagonyoiywech kaat yaitwokikyok tugul. chuton koboru komyei kole kiginyochi kaat ichek (kou agot echek) en yaitwokik. Tos Arorutik che kiga kingat en Sinai ko ki Yaitwogik ?. Kotomo kesor ichek, ko ki bunikab Yahweh; Tos ki ribetab Arorutikab Yahweh ko ki bunyondit en Yahweh ?.
  Kilosaik 2:15; Ko kagoreek bounatosiek ak kimnatosiek, kobor kotook, koterteri ichek en ketit..Yuton koboru kole kigisor ichek kora en; bounatosiek ak kimnatosiek.Tos bounatosiek ak Kimnatosiek achon che mwaei Paulo en yuton ?
Kolosaik 1:13; Ne kisoruech kemongunen kimnatetab mesundeito, ak kouutech kebe bounatetab werit nebo chamnyenyi; Tos arorutik che kiga Ngat Yahweh en Yahshua; (Johana 5:37) en sinai, ko ki kimnatosiekab mesundeito ?

1        TEBUTIET 3
2        Tos kiibuch Yahshua siretab Arorutik Achon ?
 
  Kolosaik 2:14; ko kagobuch siret ne bo Arorutik ne kiga kogikyech, ne kiranyech:ak kigoisto, kobirji ketit..
   Somoni yuton bik; ak komwa kole; Arorutik che mwaei Yuton ko arorutik che kiga ngat yahweh Israel en Sinai.
1        Tos igikyin ak koranyei bik Ngatutikab Yahweh anan imutyin bik Yahweh ?
2         Tos ye kirib Ngatutikab Yahweh; ketaitos ak inendet anan keigu akenge ?
    En ye kagesoman; ko kiibor Paulo komyei kole kisirjin baruetab Kolosaik bik che kimiten taban en Arorutikab Yahweh en tai; Kol.1:21. En noton; kotos kiga igikyindo ano ichek Arorutik che kima kongen ichek ? Tos ki rangda ano ichek Arorutik che kitom kiinet ichek ?.Indo baruaniton bo Kolosaik ko baruetab Hebranik; ko tos imuch kemwa kele ngalolen Paulo Arorutik che kiga kingat en Sinai.
 
       ARORUNET:
       Kolosaik ko ki bikab Bororiosiek; kou echek bikab Kalenjin, Kin kotomo konet     
ichek chi ne kiguren Epapra. Kimo kongen ichek Yahweh ak Arorutik tugul che kiga kingat Israel en Sinai. Kol.1:7-10,21 -23. En Kosorwechoton, ko ki kipsagarek ichek

       Echek bikab Kalenjin, ko ki kiigas Ngalekab bible  amun en boisietab
       ‘Missionaries.’ Kin kotomo kegas Ngalechuton; ko kigi kipsagarek en legoiwek
        Che miach agot ak echek.Tos kiimwa kele kiga kogikyech ak kiranyech Arorutik
        che Kiga kingat Israel en Sinai ? Tos kirangtech ano ak kogikyindech ano
       Arorutik che kima kingen; che kitomo kinetech ?               .

Tos kiisto Yahshua Ngatutik Che kingatei Yahweh en Inendet en Sinai ?
En Matayo 5:17-18; Mole kianyo abut Ngatutiet anan maotik:kima anyo abut ago ayai kosulda (18) Amu amwawok iman ale, Agoi kosiirto kipsengwet ak ngwony, ko masiirto agot tisiet anan kiy ne mingin en Ngatutiet, agoi kosulda tuguk tugul.
Yuton ko kiibor Yahshua kole; Ngatutik koma sirtoi agot tisiet anan kiy ne mingin; agoi kosulda tugul. En niton, ko tebyei Ngatutik agoi kosulda age tugul en kasartanyin kou en magetab Yahweh
Romanik 3:31; Tos kiyai anyun Ngatutiet koek ne matilei kiy amun en kayanet ? Achicha ma u noto: kigimiti Ngatutiet. En yuton, ko kiibor Paulo, ne kisirei kora baruetab Kolosaik kole; kimanyo kayanet si koisto Ngatutiet.
Indo kiisto Yahshua Ngatutikab Yahweh, kotos ma keribei Ngatutichoton, ago tos ma tengek ingebut Ngatutichoton. Paulo ko kimwa kole kiribei Ngatutik en sirutik che chang, kobaten kristianik koma somani choton kou; 1 Tomoteo 6:14, Epesoek 2:11-12, 3:6 1 Korintoek 9:8-10, Romanik 1:31,32, 2:13, 7:12-14,25,  8:7, Boisionik 28:23.
En chuton, ko tos igimitei Paulo koyonik korib Ngatutik, si en Kolosaik 2:14, kosir kole kigeisto Ngatutik ? Kolosaik 2:14 ko agenge en ngalek che uuen che kisir Paulo, che igunurei bik che maingen magetab Yahweh, kou ye mwaei 2 Petero 3:15-18.
Si kobit kiguyen tuguk che kingalalen Paulo en Kolosaik 2:14; keteben gei kele; Tos nei tuguk che igikyin ak koranyei bik chemi sang, si maiyan Yahweh ?
1        Tos ranyei ichek Ngatutikab Yahweh anan ranyei ichek ngatutikab bik ?
2        Tos ranyei ichek Ngatutikab Yahweh anan ranyei ichek tengekwogik ak yaitwogik
3        Tos ranyei ichek Ngatutikab Yahweh anan ranyei ichek kimnatosiek ak bounatosikab setani ?
Ngalechu iton tugul che kingalalen Paulo en baruetab Kolosak.
Kimwa Paulo initon kole kit ne kinaen magetab Yahweh ko  Ngatutiet; Romanik 2:18.
Siretab Arorutik che kiisto Yahshua koma imugaksei ko Ngatutikab Yahweh kobaten:-Kolosaik 2:20-22; Kou ye kiobegu koboto Messiah, omongunen konetisiosiek  chebo tai chebo ngwony, amu nee anyun si agas it arorutik, ko u ye osoptosi en ngwony (21) amonam, anan ochamjam, anan otwa (22)(betos tuguchuto tugul ye kiboisie) ko u ngatutik ak konetisiosiekab bik.                                                                                  Tos mwaei nei yuton ? Mwaei Arorutik che isubi bik en sobet nebo Ngwony. Kora ko mwaei Ngatutik ak konetisiosiek chebo bik. Arorutikab bik, konetisiosiekab bik ak Ngatutikab bik; che igikyin ak koranyei bik si ma iyan Arorutik, konetisiosiek ak Ngatutikab Yahweh, amun ibeli gei ak kogirindoi gei. Arorutichoton, Koneti- siosi choto ak Ngatutichoton bo bik chemi sang en Ngolyotab Yahweh; Kotinyei tuguchu :-
1.      Tinyei kimnatosiek ak bounatosiek chebo mesundeito, Kol.1:13, 2:15
2.      Tinyei lomset si magiyan Yahweh, Kol.2:4
3.      Tinyei ngomnatosiekab bik (philosophy )
4.      Tinyei kaberberisiet nebo buch
5.      Tinyei bitonwekab bik
6.      Tinyei konetisiosiek chebo tai chebo Ngwony (rudiments)
7.      Tinyei esyoetab Yahweh, Yahshua ak ngatutikyik…Kol. 2 :8,20,22
8.      Tinyei boisionik che yachen ak yaitwogik ak bunyondit en Yahweh, Kol.1:21,2:13
 Tos tinye Arorutikab Yahweh Ngalek che u chuton ?
 Kolosaik 2:8 ; Oripgei si maluulok chi en Ngomnatenyin ak kaberberisiet nebo buch, en bitonwekab bik en konetisiosiek  chebo tai chebo ng’ony, ak ma en Messiah. En Yuton, ko  kigirinda neei Paulo ? Kigirinda; Ngomnatosiek ak kaberberisiosiekab bik che kimoche koluul Koyonikab Kolosai. Tos arorutik che kingatei Yahweh, ko ngomnatosiek ak Kaberberisiosiekab bik ?.
Kora, ko kagirinda; bitonwekab bik en konetisiosiek chebo tai chebo ngwony.Tos Arorutik che kingatei Yahweh ko bitonwek chebo bik ? ak tos Arorutik che kingatei Yahweh, ko konetisiosiek chebo tai chebo ng’ony ?
 Konetisiosiek chebo tai chebo Ngwong; ko tuguk che inetei keiy bik en bitonwekwak; ye  toma kogas anan koyan Arorutikab Yahweh; choton ko Konetisiosiek che tinyei  bik che toma kewal konai konetisiosiekab Yahweh.
 Kolosaik 2:20-22; Kou ye kiobegu koboto Messiah omongunen konetisiosiek chebo tai chebo ngwony, amu nee anyun si ogas it arorutik, kou ye osoptosi en ngwony (21) amonam anan ochamjam, anan otwa (22) betos tuguchu tugul ye kiboisiei ko u ngatutik ak konetisiosikab bik ?  
Tos mwaei Paulo kole; komat kegas it konetisiosiek ak Arorutikab Yahweh ?
 Kirindoi inendet konetisiosiek chebo tai chebo ngwong; Choton ko konetisiosiek che tinyei bik yon tomo koyan Yahweh. Mangalalen Paulo Konetisiosiek che kiga kingat Israel en tai, kobaten kingalalen konetisiosiek che kiitinye bikab Kolosai kin kotom kiinet logoiwek che miach. Kigirinda kora inendet Ngatutikab bik. Tos Ngatutikab Yahweh Elohim koitei kobetyo ? anan tebyei koigeny ? Matayo 5:18; Tos Ngatutik che kingatei Yahweh en Sinai; koitei kowalak  koik Ngatutikab bik ?
 En tugul, ko Arorutik, Ngatutik ak konetisiosiek che kigirindoi Paulo en Kolosai, Ko chebo bik, che kimiten en bitonwekwak chebo ngwony; Kol.2:4, 8, 20-22.
 Kolosaik 2:16 -17Noton anyun, amat koruokwok chi age tugul agobo amitwogik, anan che kieei, anan agobo betutab igorto anan agobo arawet ne kalel anan betutab / betusiekab Sabato (17) Che uruetab tuguk che bwanei; ago borto ko bo Messiah.
Yuton ye somoni bik, ak ye ityo kole; kibek betusiek che kiga kingat kibwat.

En bible Akjv; komwaei kurgetab (17) kole; which are a shadow of things to come; but the body is of Christ..ngolyot  is ko kigisiren sirutik che tenten italics’  si kobor kole kigitesei. En niton, ko indo kima kites ngolyondoniton ‘is’ ko tos mwaei siraniton kole; Che uruetab tuguk che bwanei; ago borto nebo Messiah.

1        TEBUTIET 4
2        Tos kimiten Tuguchuton; kin kosirjin Paulo bikab Kolosai
       Baruet, anan kiga keisto ?
Kolosaik 2:17; Che uruetab tuguk che bwanei..Tos Ngolyondoni kongalalen tuguk che kimi anan che kiga kosirto ?.Ye kisirta Paulo yuton; koboru ko kitesei tai tuguchuton ye kin kosirei inendet baruetab Kolosaik. En ingeresa kelen Ngalechu  komi Present continuous tense’. Indo kigasir Paolo yuton kole; Che kii uruetab  tuguk che kibwanei; ko tos kinaei kele kiga keisto tuguchuton miten Kol. 2:16

 Pastaek che chang kosomani yuton Kol. 2:16 ak kole; tuguchoton kiga kingat en Sinai Israel kobwat, ko ki urwetab Yahshua Messiah. Ingesoman yuton komwaei kole; Che Uruetab Tuguk Che Bwanei; Ago Borto Nebo Messiah. Tos Yahshua Messiah; gosirei agenge kot koit komwa Paulo koleTuguk Che Bwanei ?”Kora ko tos, kitomo konyo Yahshua Messiah kin Kosirei Paulo baruetab Kolosaik ?
Yahshua Messiah ko agenge,en noton koma kimwaei inendet kele; tuguk .Kora ko Yahshua Messiah ko kigaa konyo ye kin kosirei Paulo baruetab Kolosaik. Indo ki machei Paulo komwa kole kiiboru Yahshua Messiah tuguk che miten Kol. 2:16; ko kito sirei kole; Che kii urwetab kiy ne kinyonei, kobaten kisir kole; Che urwetab tuguk che bwane.


           Soman konetisiet ne len; Inetech Nei Ogorwekab Yahweh ? Si  inai kit
                            ne iboru Igorto Age Tugul en Atebetab Lawik 23 .    

1        TEBUTIET 5
2        Tos Ngo Bik Che Kiirwokyin Koyonikab Kolosai ?
Kristianik negit tugul komwaei kole bik che kiiruokyin koyonikab Kolosai ko ki Yahudik; komachei ichek korib Igorwek ak tugul che miten Kol. 2:16. Ingegas mwaet neu niton kou yon bo iman, kobaten masiir Paulo en baruetab Kolosai ,Ngalek che kirindoi Yahudik ak arorutik che kiga kingat ichek en Sinai.
En kolosaik 2:8; Oripgei si maluulok chi age en ngomnatennyi ak kaberberisiet ne bo buch, en bitonwekab bik,  en konetisiosiek chebo tai chebo ngwony ak ma en messiah.

                 En yuton komwaei Paulo agobo kayanet neu nei ?
1.      Kayanet ne kiboisien ngomnatosiekab bik (philosophy)
2.      Kayanet ne kiboisien koberberisiet nebo buch..Kergei niton ak kaberberisiet ne kigiyachin torusiek en konetisietab tumin nebo kipgaa en Kalenjin.
3.      Kayanet nemi en bitonwekab bik.
4.      Kayanet ne miten en konetisiosiek chebo tai (rudiments) chebo ngwony… Kergei niton ak che kimwaei en Kalenjin kelen; ma kibagaktoi tuguk che kibo Kugo ak Baba.
5.      Kayanet ne ma kingen Messiah Yahshuah.
En kolosaik 2:15; Ko kagoreek bounatosiek ak kimnatosiek, kobor kotook, koterteri ichek en ketit.
Iboru nei yuton ?
Iboru kole ki kayonikab Messiah en Kolosai; ko ki iywei kimnatosiek ak bounatosiek che kimi en bikab sang.
Korogutiet; En Kalenjin, ko bik che chang chemi ‘kanisa,’ ko en ungot, koyaei tuguk che kibo bitonwek, amun en kaiweisiet; kolen ingot koma kiyai tukuchoton; komuch koyaak tuguk che yachen. Kit agenge ne yaei en ungot ko; kuretab kurenoik en lagok
Amun en noton, ko kiibwatyi Paulo kayonichoto konai kole; kin keuito Yahshua en ketit, koterter kimnatosiek ak bounatosiek tugul che ki bou gei en ichek en tai kotomo konam legoiwek che miach.
Kolosaik 2:18-23; Amat korebenak chi melektangwong en oret ne machei inendet, ne bo kaminginetab gei ak kalosunetab malaikaisiek, ak kogimitegei tuguk che kigogeer, ak komenei kabwatutikyik chebo borto, (19) Ama namei metit; (Akjv) ne nyorune borto tugul teset en teset ne bunu Yahweh, ko kagonyor tugul, ak konamat gei en kebeberwek ak tigitik (20) kou ye kiobegu koboto Messiah omongunen konetisiosiek chebo tai chebo ngwony, amunee anyun si ogas it arorutik, kou ye osoptosi en ngwony (21) amonam, anan achamjam, anan otwa (22) (betos tuguchuto tugul ye kiboisie), kou Ngatutik ak konetisiosiekab bik ? (23) Tinyei tukuchoton kaborunet ne bo ngomnatet en chamet nebo kalosunet, ak en kaminginetab ge, ak nyalilda ne kinyalili borto; matoreti kiy age tugul en katerteretab borto.
Yuton ko kimwa paulo tuguk che kitinyei Kayanet ne kigirindoi Inendet :-
1        kiMa kiyani Messiah / metit
2        Kimiten en konetisiosiek chebo tai chebo ngwony (rudiments)
3        Kimiten en ngatutik ak konetisiosiek chebo bik.
4        Kimiten en tuguk che tinyei kaborunet nebo ngomnatet (philosophy) en chamet nebo kalosunet.
5        Kimiten en kaminginetab gei, ak nyalilda ne kinyalili borto
6        Kimiten en kalosunetab malaikaisiek
7        Kimiten en kagimitetab tuguk che kigeger (ngangutik)
8        Kimiten en kayanet ne kimenen kabwatutik chebo borto
Kayanet ne kitinyei tuguchuton; ko kimi en emotinwekab Asia en kasartab che kiyoktoi. Kayananoton keguren en ingeresa “Gnosticism”.En kayananoton; kigimiti kaminginetab gei ak kanyaliletab borto; Kol. 2:18,23 en kabwatet kelen ye kiyai kou niton kegimitu en tamirmiriet (Asceticism).
Amu en etebet neu niton; koma iyanat en kosibikab kayananoton, keyai tuguk chebo boiboiyet kou keamis anan keeiso en kagasetab gei, anan keyai igorto anan keboiboen en arawet ne kaleel anan keboiboen en Sabato / sabatoisiek.Amun en atebet ne kitinyei kayananoto kibo ‘Gnosticism’, ko kin koboiboenso koyonikab Yahshua  che kimiten Kolosai en; amisiet ak eiset en kasarta kou Paska, ak en betusiekab igorwekab Yahweh, ak en arawet ne kalel, ak en betusiekab sabato; ko kiyachi ichek kiruoget kayananoton kibo kaminginetab gei ak kanyaliletab borto. Noton ne kiyai Paulo kogimit ichek komat koruokyi ichek bikab sang; kobaten borto nebo Messiah ne ‘kaniset’. Niton amunei si ko Kolosaik 2:17 ko kilen;……..ago borto nebo Messiah; kin kotom ketesyi ngolyot ‘is’ en ingeresa.
Tugul en tugul; ko ingesoman baruetab Kolosaik kou ye u “in context” ak kegerjin  ak baronok alak che kisirei Paulo initon, ak kegerjin ak bible tugul; ko mamua Paulo kole; kiisto Yahshua Ngatutiet age tugul; ne kingat Kwanda Yahweh en Yahshua en tulwetab Sinai. Kobaten kimua paulo kole; kiisto Yahshua Ngatutik, Arorutik ak konetisiosiekab bik ak koisto kora kimnatosiek ak bounatosikab mesundeito.

Kagesunet
Arorutikab / Koyomisutikab Yahweh Elohim kotebye koigeny ;T.Kal 111:9, 119:142, Esekiel 16:60, ko Arorutikab bik kobetos; kolosak 2:22
Amangu ale kainai kiy en konetisioni, Saenyun ak somenyun ale kiguyen tugul imanda ne mokwech Kwandanyon Yahweh en sorunindenyon Yahshua Messiah; si tun kenyoru tugul sobondab koigeny.
Chamtayaat ichob konetisioni komony che chang, kobaten edaat iwaal, anan icheru anan ites ngalek en orinyin.
 Ingoberur Yahweh Ngolyondenyin…

ALLELU-YAH

No comments:

Post a Comment